Η αφίσα είναι ένα μεγάλο φύλλο χαρτιού ή υφάσματος, συνήθως τυπωμένο με κείμενο και εικόνες, το οποίο προσαρτάται σε διαφημιστική πινακίδα, αναβάτη διαφημιστικών πινακίδων, διαφημιστική στήλη ή άλλη κατάλληλη δημόσια επιφάνεια προκειμένου να μεταδοθεί ένα μήνυμα. Από τη φύση της, η αφίσα είναι ένα μήνυμα προς μια ανώνυμη ομάδα παραληπτών. Ο αποστολέας δεν μπορεί να ελέγξει άμεσα αν το μήνυμά του φτάνει στον μεμονωμένο παραλήπτη και πώς αντιδρά σε αυτό.

Η λέξη αφίσα εμφανίστηκε στην Ολλανδία τον 16ο αιώνα. Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα κατά των Ισπανών κατακτητών, οι Ολλανδοί ανάρτησαν φυλλάδια με κόλλα στους τοίχους των σπιτιών και των κτιρίων. Τέτοια φύλλα χαρτιού ονομάζονταν plakatten (Νέο Ολλανδικό plakkaat). Στα γαλλικά, αυτό οδήγησε στη δημιουργία πλάκας (“πλάκα, ταμπλέτα”) και πλακάτ (“stop”). Στη Γερμανία, ο σατιρικός Johann Fischart ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τη λέξη αφίσα το 1578 για να σημαίνει μια δημόσια ανακοίνωση από τις αρχές.

Πρόδρομοι της αφίσας βρίσκονται στους προχριστιανικούς χρόνους. Στην αρχαία Ρώμη, νομικά κείμενα ή επίσημες ανακοινώσεις αναρτώνονταν σε λευκούς ξύλινους πίνακες (albae) σε δημόσιους χώρους. Οι πρώιμες μορφές αφίσας εικόνων αναπτύχθηκαν τον 16ο και 17ο αιώνα – μεμονωμένες προσφορές αγαθών ή παραστάσεις θιάσων ζογκλέρ διαφημίζονταν με αφίσες στις οποίες τα κείμενα συνδυάζονταν με εικόνες. Τον 18ο αιώνα, χρησιμοποιήθηκαν εικονογραφημένες αφίσες για τη στρατολόγηση στρατιωτών και από το 1830 περίπου, εικονογράφοι βιβλίων στη Γαλλία σχεδίαζαν επίσης αφίσες για το εμπόριο βιβλίων.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, η αμερικανική λέξη («αφίσα») έφτασε στον γερμανόφωνο κόσμο. Στο τεύχος της στις 9 Φεβρουαρίου 1935, η Kölnische Illustrierte Zeitung τιτλοφορούσε ένα άρθρο με το «PLAKAT – ένα νέο φωτογραφικό τσιτάτο από την Αμερική». Έγινε το πιο σημαντικό διαφημιστικό μέσο μέχρι που η τηλεόραση έγινε ευρέως διαδεδομένη γύρω στο 1970. Από τότε, η αφίσα δεν έχει αλλάξει σχεδόν καθόλου. Τότε, όπως και τώρα, τυπωνόταν σε μεγάλες ποσότητες σε χαρτί, ήταν μεγάλο, πολύχρωμο, εντυπωσιακό, περιείχε εικόνες και γραφή με την πιο λογική διάταξη και ήθελε να επικοινωνήσει κάτι. Μάλιστα, εκτός από το ύφος των παραστάσεων, πολλά έχουν αλλάξει στο μεταξύ χωρίς να είναι εμφανή με την πρώτη ματιά:

• Η τεχνολογία σχεδιασμού: Μετά από περισσότερα από εκατό χρόνια, στην καλύτερη περίπτωση, σταδιακής προόδου στη χειρωνακτική παραγωγή σχεδίων – για παράδειγμα μέσω της χρήσης φωτογραφίας και φωτομοντάζ, τεχνολογίας αερογράφου ή φωτοστοιχειοθέτησης – ξεκίνησε μια επανάσταση σε αυτόν τον τομέα με τη χρήση ισχυρών υπολογιστών. Σήμερα, η γραφική σχεδίαση δημιουργείται σχεδόν αποκλειστικά στον υπολογιστή.
• Η τεχνολογία εκτύπωσης: Η έγχρωμη λιθογραφία παρέμεινε στάνταρ στην εκτύπωση αφίσας για δεκαετίες μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αντικαταστάθηκε από την εκτύπωση μεταξοτυπίας και την εκτύπωση φωτογραφιών όφσετ.
• Τομείς εφαρμογής: Στην αρχή, αφίσες διαφήμιζαν σχεδόν αποκλειστικά αίθουσες χορού και μεμονωμένα καταναλωτικά αγαθά, αργότερα προσφέρθηκε όλος ο κόσμος των αγαθών και των υπηρεσιών (με τις ειδικές κατηγορίες ταινία, αθλητικά, ταξίδια κ.λπ.). Σε αυτό προστέθηκε το ευρύ πεδίο πολιτικής επιρροής.
• Συντονισμός με άλλα διαφημιστικά μέσα: Μετά το 1900, έγινε σταδιακά σαφές ότι ένα μόνο διαφημιστικό μέσο δεν μπορούσε να εγγυηθεί τη βέλτιστη επιτυχία των πωλήσεων. Ο στόχος ήταν να δημιουργηθεί μια ενιαία εικόνα του παρόχου, στην οποία η αφίσα θα πρέπει να συμβάλλει ως ένα από τα πολλά δομικά στοιχεία. Ο Peter Behrens, καλλιτεχνικός σύμβουλος της AEG στη Γερμανία από το 1907, ήταν πρωτοπόρος στον τομέα αυτό.
• Η σημασία σε σχέση με άλλα μέσα: Σε σύγκριση με την αρχικά εξέχουσα θέση της, η αφίσα έχει χάσει σταθερά τη σημασία της ως διαφημιστικό μέσο. Οι καθοριστικοί λόγοι για αυτό ήταν η περαιτέρω ανάπτυξη του Τύπου ως διαφημιστικού μέσου και των νέων μέσων όπως το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και το Διαδίκτυο.

Η λειτουργία της αφίσας είναι να μεταφέρει γρήγορα πληροφορίες, που συχνά συνδέονται με προπαγανδιστικό σκοπό. Η ομάδα-στόχος της αφίσας περιλαμβάνει όχι μόνο όσους αναζητούν αυτές τις πληροφορίες, αλλά και όσους παρατηρούν την αφίσα και το μήνυμά της καθώς περνούν. Καθώς σχεδόν κανένα σημαντικό κοινωνικό γεγονός δεν μπορεί να κάνει χωρίς την αφίσα (π.χ. εκλογές, συμπεριλαμβανομένων εικονικών εκλογών, εκθέσεων, ταινιών, θεατρικών παραγωγών, ημερών μνήμης, αθλητικών φεστιβάλ, εκκλήσεων, διαφημίσεων για καταναλωτικά προϊόντα), η αφίσα έχει μεγάλη καθημερινή σημασία. Είναι επομένως ένας καθρέφτης των κοινωνικών συνθηκών και μια σημαντική πηγή για την κατανόηση μιας εποχής.